Anadolu Medeniyetler Müzesi

Ankara’da ilk müze, Kültür Müdürü Mübarek Galip Bey tarafından 1921 yılında kalenin Akkale olarak isimlendirilen burcunda kurulmuştur. Bu müzenin yanı sıra Augustus Mabedi ile Roma Hamamında da eser toplanmıştır.

Anadolu Medeniyetler Müzesi Kuruluşu ve Tarihi

Atatürk’ün telkinleriyle merkezde bir “Eti Müzesi” kurma fikrinden hareket edilerek diğer bölgelerdeki Hitit eserleri de Ankara’ya gönderilmeye başlanınca geniş mekânlara sahip bir müze binası gerekli görülmüştür. O zamanki Kültür (Hars) Müdürü Hamit Zübeyr Koşay tarafından, devrin Maarif Vekili Saffet Ankan’a metruk halde bulunan Mahmut Paşa Bedesteni ve Kurşunlu Hanın onarılarak müze binası olarak kullanılması önerilmiş, bu fikir kabul edilerek, 1938 yılından 1968’e kadar devam eden bir restorasyon çalışması başlatılmıştır. Bedestenin orta bölümünde yer alan kubbeli mekanın büyük bir kısmının onarımının 1940 yılında bitirilmesi ile eserler, Alman Arkeolog H. G. Guterbock başkanlığındaki bir heyet tarafından yerleştirilmeye başlanmış, 1943 yılında binaların onarımı devam ederken, orta bölüm ziyarete açılmıştır.

Bu bölümün onarım projesi Y. Mimar Macit Kural, ihale sonrası onarımı ise Y. Mimar Zühtü Bey tarafından yapılmıştır. 1948 yılında Müze İdaresi Akkaleyi depo olarak bırakıp, Kurşunlu Hanın onarımı tamamlanan dört odasına yerleşmiştir. Kubbeli mekanın çevresindeki arastanın restorasyon ve teşhir projeleri Anıtlar Yüksek Mimarı İhsan Kıygı tarafından hazırlanmış ve uygulanmıştır. Beş dükkan orijinal halde bırakılıp, dükkan aralarındaki bölmeler kaldırılmış ve böylece, teşhir için geniş bir çevre koridoru elde edilmiştir. Müze yapısı 1968 yılında son şeklini almıştır. Bugün idari bina olarak kullanılan Kurşunlu Han’da araştırmacı odaları, kütüphane, konferans salonu, laboratuar ve iş atölyeleri yer almakta, Mahmut Paşa Bedesteni ise teşhir salonu olarak kullanılmaktadır.

Anadolu Medeniyetler Müzesi Eserleri

Bugün kendine özgü koleksiyonları ile dünyanın sayılı müzeleri arasında yer alan Anadolu Medeniyetleri Müzesinde, Anadolu Arkeolojisi, Paleolitik Çağdan başlayarak günümüze kadar Osmanlı devrinin bu tarihi mekanların da kronolojik bir sırayla sergilenmektedir. 10 kubbe ile örtülü dikdörtgen planlı kapalı mekan, karşılıklı yerleştirilen üstü beşik tonozlarla örtülü 102 dükkandan meydana gelen bir arasta ile çevrilmektedir.

Kurşunlu Han, tahrir defterlerine ve sicil kayıtlarına dayanan son araştırmalara göre Fatih Dönemi baş vezirlerinden Mehmet Paşa’nın İstanbul’un Üsküdar semtindeki imaretine vakıf olarak yaptırılmıştır. Kitabesi yoktur. 1946 yılındaki onarımda II. Murat’a ait sikkeler ele geçirilmiştir. Bu buluntular, hanın 15. asrın ilk yarısında var olduğunu kanıtlar niteliktedir. Han, Osmanlı devri hanlarının tipik plan karakterinde olup, ortada avlu ve revak sırası ile, bunları çeviren iki katlı odalardan oluşur. Zemin katta 28, birinci katta 30 oda yer alır. Odalar ocaklıdır. Yapının batı ve güney yönlerinde yer alan bodrum katta “L” tipinde bir ahır kısmı mevcuttur. Hanın kuzey cephesinde 11, doğu cephesinde 9 ve giriş eyvanı içerisinde karşılıklı yerleştirilen 4 dükkan yer alır. Hanı yaptıran Mehmet Paşa, 1467 yılında bedesteni yaptıran Mahmut Paşa’nın azlinden sonra baş vezir olmuş ve 1470 yılına kadar görevde kalmıştır. Üsküdar’da cami, imaret ve medresesi olup, kendisi orada gömülüdür.

Bugün, müzeyi oluşturan bu iki yapı, 1881 yılındaki son yangından sonra terk edilmiştir.

Anadolu Medeniyetleri Müzesi Bölümleri

1.Kaba Taş Çağı : İlkel dönemlerde aletler, yontulmamış taş, ağaç ve hayvanların kemiklerinden yapılıyordu. İşte bu dönemin izlerinin bulunduğu kalıntılar, Hatay, Ankara çevresi, Trakya, Maraş ve Antalya yöresinde bulunmuş. Antalya’da bulunan en önemli kalıntılar ise, Karain Mağarası içerisinden çıkarılmış.

2.Asur Ticaret Kolonileri Çağı : Boğazköy ve Alişar kazı çalışmalarında bulunmuş eserler, Mezopotamya ile Anadolu arasında yapılmış ticaretin en iyi kanıtları olarak biliniyor.

3.Yontma Taş Çağı : Bu çağ, insanların su kenarlarında yaşadığı, tarımın yavaş yavaş şekillendiği dönem olarak bilinir. Bu bölümdeki eserler, bıçaklar, kazmalar, deniz kabuklu süs eşyaları, duvar resimleri ve heykelciklerden oluşuyor.

4.Tunç Çağı : Bu bölümde altın ve gümüş vazolar, silah, hayvan heykelcikleri ve güneş kursları gibi eserleri görebilirsiniz.

5.Bakır Çağı : Bu bölümde sergilenen eserler, ağırlıklı olarak bakır ve taştan yapılmış silahlar. Bu bölümdeki eserlerin birçoğu, Alişar, Hacılar ve Tilkitepe kazılarında bulunmuş eserlerden oluşuyor.

6.Frig Çağı : Bu bölümde sergilenen eserler ise, kase, kepçe, çengelli iğne, ahşap mobilya parçaları, kabartmalar ve çanak çömlek gibi, Gordion, Alişar ve Alacahöyük gibi yerlerden çıkarılmış eserlerdir.

Anadolu Medeniyetleri Müzesi’ne Nasıl Gidilir ?

Başkent Ankara’ya Türkiye’nin dört bir yanından ulaşım oldukça kolaydır. Ülkemizin en önemli bağlantı noktalarından biri olan Ankara’ya birçok şehirden direkt uçak seferi bulunuyor.  Müze, Ankara Kalesi’nin hemen aşağısında Ulus’ın Gözcü Sokak mevkiinde yer almaktadır. Ulus semtine giden bir çok toplu taşıma aracı, bu bölgenin yakınından geçmektedir. Kızılay’dan geçen EGO otobüsleri ile ulaşım sağlanabilmektedir. Anadolu Medeniyetleri Müzesi’ne Ankaray veya Metro gitmemektedir.